Zoemen en bloemen in Diksmuide

Eén van de grootste troeven van Diksmuide is z’n uitgestrekte groene omgeving. Een kilometerslang fiets- en wandelparadijs, doorspekt met heel wat bloemen, bomen en ander moois.

Die groene omgeving vergt heel wat inspanningen van de groen- en milieudienst. Inspanningen waarvoor ze eind vorig jaar .. in de bloemetjes werden gezet.

17 december 2020, een spannende dag voor het gros van de Vlaamse gemeentelijke groendiensten. Die dag deelt de Vereniging voor Openbaar Groen z’n groenawards uit, de Oscars voor de Vlaamse groendiensten zeg maar. Nagelbijten deden ze niet, maar Wouter en Silke van de stedelijke groen- en milieudienst waren toch bijzonder tevreden toen onze stad de digitale awardshow kon afsluiten met een prachtig resultaat. Ze geven ons een kijk in het groen- en milieubeleid van onze stad.

Team

De groen- en milieudienst vormt samen met de wegendienst de cel openbare ruimte. De dienst bestaat uit de groendienst met 19 medewerkers, en de dienst afvalbeheer met 7 medewerkers. Hun takenpakket is divers en varieert van het groenonderhoud, aanleg van groen, jaarlijkse bebloeming of plantacties tot de werking van het recyclagepark, de algemene netheid van onze stad, het reinigen van straatmeubilair, verwijderen van zwerfvuil of ophalen van sluikstort.

Groen- en milieubeleid

“Onze doelstelling is de afgelopen 30 jaar weinig veranderd”, opent Wouter het gesprek. “We streven naar een propere stad waar het aangenaam wonen is aan de ‘groene zee’. Wel gaan we heel wat gestructureerder aan de slag. Vroeger gebeurde veel meer adhoc, nu komen heel wat opdrachten jaarlijks terug en werken we volgens een duidelijke planning. Pakweg twintig jaar geleden was manueel werk ook veel meer de norm. Waar vroeger een spade genomen werd, wordt er nu veel sneller een kraan bijgehaald.” “We staan sterk op het vlak van ons machinepark”, knikt Silke bevestigend.

En toch wordt soms ook teruggegrepen naar methodes van vroeger. Twintig jaar geleden evolueerden we van een extensief groenbeheer (minder maaien, waardoor bloemen, planten en kruiden volop groeien) naar intensief groenbeheer (graszones worden regelmatig gemaaid, wat voor een minder ‘weelderige aanblik’ zorgt, maar wel in minder biodiversiteit resulteert). Nu verschuiven we opnieuw naar een meer extensief beheer”, aldus Silke. “We kiezen voor gecontroleerd loslaten. We willen geen slordige, overwoekerde graszones creëren, maar door minder frequent te maaien krijgen bloemen, planten en kruiden meer groeikansen, wat vervolgens meer insecten aantrekt, die meer vogels aantrekken, … Bijzonder verrijkend voor de biodiversiteit.”

Bijenvriendelijke gemeente

Eén van de categorieën waarin Diksmuide tijdens de awarddag uitblonk was die van ‘bijenvriendelijke gemeenten’. Van de 96 gemeenten die meedongen naar de titel ‘bijenvriendelijkste gemeente’ belandde Diksmuide uiteindelijk in de top 3. “We stippelden een wandeling uit waarin gezinnen spelenderwijs meer te weten kwamen over ons bijenbeleid”, vertelt Silke.

“Toch gaat het een stuk verder dan de bij alleen. De versterking van biodiversiteit in het algemeen staat centraal”, aldus Wouter. “Dat gaat bijvoorbeeld over het kiezen van beplanting waar insecten van houden, het gefaseerd knotten – bomen worden niet in één keer allemaal geknot zodat beestjes leefruimte behouden – of het afstappen van uniforme beplanting. Kiezen voor planten die op verschillende momenten bloeien is goed voor onze insecten, en ziet er tegelijkertijd mooi uit.”

Diksmuide in Bloei

Ook de bebloeming is jaarlijks een grote klus voor de groen- en milieudienst. Dit viel ook de jury op tijdens de groenawards, want Diksmuide kreeg het hoogste aantal symbolische bloemetjes voor de inzet. Vooral het feit dat onze stad zowel een voorjaars- als zomerbebloeming voorziet, alles in eigen beheer doet (van concept tot onderhoud), nieuwe soorten/variëteiten uitprobeert en op het openbaar domein heel wat plantvakken met éénjarige bloemen omvormt naar borders met vaste planten, sprong in het oog van de vakjury.

Onze stad werd uit alle deelnemende Vlaamse steden verkozen om Vlaanderen dit jaar te vertegenwoordigen op de Europese groen- en leefmilieuwedstrijd Entente Florale Europe. Een bijzondere eer en uitdaging die onze groen- en milieudienst vol goesting aangaat.

IJzerboomgaard

In september 2018 opende het provinciedomein IJzerboomgaard, dat naast de IJzertoren ligt. Ook met dit project viel onze stad in de prijzen. Het domein werd bekroond met een zilveren plak in de categorie Landschapspark. Bovendien kregen we naast die prijs het label ‘Zonder is gezonder’ en ‘Waterproof’. Het eerste label verwijst naar het herbicidevrij ontwerp. Door al in de ontwerpfase voor bepaalde materialen te kiezen zorg je ervoor dat er bij later onderhoud minder of geen chemische onkruidverdelgers nodig zijn. De keuze tussen paden in beton of dolomiet is daar een voorbeeld van. Onkruid zal in die laatste categorie veel sneller de kop opsteken”, vertelt Wouter.

Wisselwerking

Een sterk groen- en milieubeleid is een beleid van samenwerking. “Vroeger was het groenaspect vaak een aanhangsel bij renovatie- of omgevingswerken. Nu vormt het er een belangrijk onderdeel van, al is er wel nog steeds ruimte voor verbetering. Groen en milieu staan niet alleen, maar zijn met alles verweven. Die verwevenheid merken we ook in het samenwerken met andere diensten of organisaties. Het Regionaal Landschap is voor ons een erg belangrijke partner bij allerlei diversiteitsprojecten in het landelijk gebied bijvoorbeeld”, aldus Wouter.

“Ook bij de samenwerking met nutsmaatschappij Fluvius wordt het groenbeleid doorgetrokken”, vult Silke aan. “Bij het ondergronds brengen van nutsvoorzieningen langs de weg maakt Fluvius sleuven die vroeger opnieuw dichtgemaakt werden met graszaad. Nu zaait onze groendienst sleuven in met een meerjarig bloemmengsel nadat Fluvius de sleuven heeft dichtgemaakt.”

Ook intern werkt de groen- en milieudienst veel samen met andere stadsdiensten. “Toch willen we hier nog een stuk verder in gaan. We willen nog meer communiceren en sensibiliseren over wat we doen, waarom we het zo doen en wat inwoners zelf kunnen doen.”