Kunstenfestival Watou 02/07 - 04/09/2022

Kunstenfestival Watou 02/07 – 04/09/2022

WATOU 2022 – Sense of Place

Stad Poperinge, inspirator Koen Vanmechelen en de curatoren van het Kunstenfestival Watou, James Putnam en Michaël Vandebril gunnen een eerste blik op Watou 2022. Deze editie zet in op verwevenheid, op interactie tussen het dorp en de kunstenaars, op het samenspel tussen kunst en poëzie.

BEZOEK Kunstenfestival Watou 02/07 – 04/09/2022

Watou 2022 vindt plaats van 2 juli tot en met 4 september. Het kunstenfestival is te bezoeken van
woensdag tot maandag, telkens van 10 tot 18 uur. Dinsdag is de sluitingsdag. Tickets kunnen vanaf
midden mei gekocht worden via de website voor 20 euro (standaardprijs).

Schepen van Cultuur, Loes Vandromme: “Het ticket is meerdere dagen geldig om het publiek de
kans te geven volop te genieten van het kunstenfestival, maar ook van de omgeving, van
Poperinge en van de Westhoek. Watou 2022 biedt namelijk niet enkel kunst en poëzie, maar ook
natuur, rust en ontspanning. Dankzij een samenwerking met verschillende partners in de buurt
worden bezoekers aangemoedigd om hun bezoek aan het Kunstenfestival te combineren met
andere activiteiten in Poperinge en de Westhoek.”

In Watou zelf zullen de bezoekers bekende locaties herkennen. Een aantal nieuwe locaties zorgt
voor een verrassend parcours door het dorp. Watou blijft de uitvalsbasis van het kunstenfestival
en toont het gros van de kunstenaars en dichters.
Het Kasteel De Lovie maakt ook dit jaar deel uit van het parcours. Het kasteel is een getuige van
de wooncultuur van de aristocratie in de 19e eeuw en heeft een unieke geschiedenis. Het kasteel
en park zelf bieden bijzondere mogelijkheden voor de presentatie van kunst en poëzie. Het
domein is een van de locaties van De Lovie vzw, een sociale organisatie die kinderen, jongeren en
volwassenen met een verstandelijke handicap ondersteunt in de Westhoek. Ook Buso-school De
Pinker heeft er een vestigingsplaats. Het park biedt rust, geborgenheid én ruimte aan wie er
verblijft, werkt of schoolloopt.

Kunstenfestival Watou 02/07 – 04/09/2022

KOEN VANMECHELEN OVER PATCHWORK

Watou 2022 kiest voor avant-garde en trekt resoluut de kaart van het experiment. Onder de
noemer Patchwork werd begin 2021 een open call gelanceerd. De voorzet kwam van Koen
Vanmechelen: “Niet enkel de wereld heeft het dorp wat te leren, maar ook omgekeerd. Het globale
bestaat enkel door de generositeit van het lokale. Vele narratieven samen maken een groot en
sterk narratief. Het initiatief Patchwork nodigt jonge en oudere kunstenaars uit alle disciplines uit
om samen na te denken hoe de volgende edities van Watou eruit kunnen zien. Met tentje en
slaapzak. En om elkaar te inspireren. Het resultaat van deze meerdaagse gathering kan leiden tot
een nieuw concept voor Watou, vertaald in een of meerdere in situ kunstwerken, die het volgende
2 jaar op Watou getoond worden aan het grote publiek. Een patchwork van impressies, een niet te
voorspellen geheel van verschillende elementen. ”

145 kunstenaars uit binnen- en buitenland stelden zich kandidaat voor Patchwork. Een jury
selecteerde dertig kandidaten. In de zomer van 2021 kampeerden deze kunstenaars in het dorp.
Ze gingen in dialoog met de inwoners. Ze voelden het landschap en dompelden zich onder in het
festival dat die zomer plaatsvond. Het festival klokte af op 29 000 bezoekers, een record.
De Patchworkers dienden voorstellen in. Opnieuw kwam de jury bijeen en uiteindelijk werd een
twintigtal projectideeën gehonoreerd. De concepten worden nu verder uitgewerkt. Koen
Vanmechelen blijft de inspirator. James Putnam neemt het curatorschap op zich. Putnam zetelde
in de jury die de selectie heeft bepaald.

OPNIEUW EEN OPEN CALL

Ook dit jaar wordt een Open Call gelanceerd aan professionele kunstenaars en laatstejaars
studenten uit een kunstopleiding uit alle disciplines. Koen Vanmechelen neemt opnieuw het
inspiratorschap op zich. “Watou, gelegen op een taal- en cultuurgrens, is een uitgelezen plaats om
als inspirator te dienen voor kunstenaars uit vele disciplines. Het is er nodig om de lokale rijkdom
en globale context op een bevruchtende manier met elkaar te verbinden. Het nest Watou, op de
vertakking van poëzie, landschap en landbouw is ideaal om in te spelen op de lokale gemeenschap
en die te betrekken. Zoekend naar een nieuwe manier van landbouw, van bouwen en verbinden
met de voeten stevig in de aarde en de blik voorbij de horizon.”

Een jury selecteert de kandidaten op basis van motivatie, CV en portfolio. Na een driedaags verblijf
in Watou worden zij gevraagd een voorstel in te dienen voor een nieuwe kunstinstallatie. Dezelfde
jury kiest uit deze voorstellen de kunstwerken die worden tentoongesteld tijdens Watou 2023.
Inschrijven voor de open call kan nog tot 25 april 2022 via de website.

EXCLUSIEF NIEUW WERK, 100% IN SITU

Het resultaat van Patchwork 2021 zal te zien zijn op Watou 2022: exclusief nieuw werk, 100% in
situ Watou en Kasteel De Lovie. “De kunstwerken in Watou dit jaar werden gekozen om hun link met Watou: elk werk vertelt op directe wijze hoe geëngageerd de kunstenaars omgingen met de locaties die ze hebben bezocht. En hoe ze begrip en waardering tonen voor de lokale cultuur en tradities”, aldus James Putnam.

De jury van Patchwork selecteerde een mix van individuele kunstenaars en collectieven, uit binnenen buitenland, uit verschillende disciplines:
Angelika Fuchs – Anne ten Ham – Atelier Haute Cuisine – Barbara Callewaert en Jo Verhenne – Bart
Eysink Smeets – Danielle Van Vree – De Reuringdienst – Helena Cnockaert – Hendrik Vermeulen –
Ilke Cop – Mikes Poppe – Rob Voerman –Schellekens – Selvatico – Tina Wilke en Matías Brunacci –
Tom Bogaert – Tomas Bachot

JAMES PUTNAM OVER “SENSE OF PLACE”

“Een kunstwerk dat in de openbare ruimte wordt opgesteld, moet locatie-specifiek zijn. Met andere
woorden, het moet ‘plaatsgevoel’ hebben – in het Engels: Sense of Place.”, zegt curator James
Putnam. “Het werk dient niet enkel ter verfraaiing van een plek, maar moet ook aanzetten tot een
esthetische reflectie die verwijst naar die plek. Zo creëert het werk ruimte voor ontmoeting of
herdenking, en een plaats waar we collectief kunnen uiten wat we met z’n allen voelen. Op het
kruispunt met een plek op de landkaart, schept kunst de mogelijkheid tot sociale interactie. Die
‘Sense of Place’ biedt ook een sociaal kader dat mensen tot participatie uitnodigt. Dat leven geeft
aan de idee dat de betekenis van kunst een gezamenlijke creatie is van kunstenaar en toeschouwer
– die tegelijk ook deelnemer is. Daarenboven helpt locatiespecifieke kunst de grenzen weg te
gommen tussen realiteit en verbeelding, tussen het politieke en het poëtische.”

“Kunstenfestival Watou is de plaats waar kunst, poëzie, architectuur, ruimtelijke ordening en
landschap elkaar vinden. De missie van het festival is te focussen op kruisbestuivingen: op de
dialoog tussen de lokale en de artistieke gemeenschap, en op de wisselwerking tussen kunst en
poëzie. Maar net door het hiér te organiseren, roept het festival ook een debat op over het behoud
van de lokale eigenheid. Immers, hedendaagse kunst wordt gezien als de uiting van een
gehomogeniseerde mondiale cultuur. Maar cultuur bestaat uit véle culturen, en kunstenaars
ontwikkelen steeds meer nieuwe netwerken, contacten en loyaliteiten, die allen heen en weer
laveren tussen steeds meer lokale scenes. Watou schept een kans tot verzet tegen het globale, en
dit door het samenbrengen van kunst in al haar diversiteit, hybriditeit en veranderlijkheid. Op een
unieke locatie. Een mét ‘Sense of Place’.”, besluit Putnam.

Vanuit dit plaatsgevoel selecteert curator Putnam ook een aantal bestaande werken voor Watou
2022, van onder andere Koen Vanmechelen en Gavin Turk

SAMENSPEL TUSSEN POËZIE, BEELDENDE KUNST EN HET DORP

Voor de invulling van het poëzieluik zocht en vond de organisatie een tweede curator. Michaël
Vandebril heeft net als Koen Vanmechelen een hechte band met Watou, als medeoprichter van
het Huis van de Dichter in Watou, het voormalige woonhuis van Gwij Mandelinck dat sinds 2018
een uitgelezen residentieplek is voor literaire makers. Ook Vandebril gaat voluit voor de
kruisbestuiving, tussen plek en dichters, tussen beeldende kunst en poëzie.

Michaël Vandebril selecteert twintig dichters die zich laten inspireren door de kunstwerken van de
Patchworkers. Het is een gevarieerde lijst dichters qua gender, stijl, leeftijd en roots. Michaël
Vandebril: “De dichters krijgen als creatieopdracht een nieuw gedicht of tekst te schrijven die is
geïnspireerd op het werk en het gesprek met de kunstenaar. De dichter behoudt zijn artistieke
vrijheid en maakt een autonoom werk dat in dialoog gaat met het kunstwerk. Deze gedichten
krijgen een plek naast de kunstwerken: typografisch, audio, met projectie of op een andere manier.
Op deze manier zet ik de traditie verder om beeldende kunst en poëzie te verbinden die Gwij
Mandelinck in Watou heeft geïntroduceerd.”

Op Watou 2022 zal er nieuw werk te zien zijn van meer dan 20 dichters, waaronder:
Maud Vanhauwaert – Anne Provoost – Peter Holvoet-Hanssen – Laurence Vielle – Amina Belorf –
Astrid Haerens – Marie Darah – Giovanni Baudonck – Mark van Tongele – Antoine Boute – Els
Moors – Alex Deforce – Stijn Vranken

Naast deze in situ gedichten wordt het poëziegedeelte verder aangevuld met een nieuwe
fietsroute. “Met Patchwork als experimenteel traject kiest Watou 2022 voor vernieuwing. Toch
vergeet het kunstenfestival haar wortels niet. Met onder meer een fietsparcours langs een selectie
uit zijn gedichten wordt deze zomer hulde gebracht aan Gwij Mandelinck, de oprichter van
Kunstenfestival Watou”, zegt schepen van Cultuur, Loes Vandromme.

Staat verder nog op het programma: residentensessies van het Huis van de Dichter, de Poëzieradio
(een podcast van Alex Deforce), de Nationale Dag van de Traagheid (i.s.m. VONK & Zonen) en een
hommage aan Bernard Dewulf.